Bastet vertegenwoordigt de vreedzame aspecten van gevaarlijke godinnen, zoals Sechmet en Pachet.
In de loop der tijd ontwikkelt Bastet zich tot een kattengodin. Net als andere leeuwgodinnen wordt Bastet beschouwd als een dochter van de zonnegod Ra.
Zij wordt ook wel ‘de kat van Ra’ genoemd die met een scherp mes de slang Apopis, de vijand van de zonnegod,
vernietigt. Al in de Vroegdynastische periode was Bastet een belangrijke godin.
Op stenen werktuigen van farao Hetepsechemoey uit de 2de dynastie wordt ze afgebeeld als een vrouw met het hoofd van een leeuwin zonder manen.
In haar ene hand draagt ze een scepter en in de andere hand het anch-teken, het symbool voor leven.
de daltempel van de piramide van Koning Chefren worden de namen van slechts twee godinnen vermeld: de koegodin Hathor als vertegenwoordiger van het zuiden en Bastet als godin van het noorden.
de Piramideteksten worden de wrede eigenschappen van Bastet vermeld,
maar wordt ze ook genoemd als moeder en verzorgster van de koning. In de Sarcofaagteksten wordt Bastet genoemd als de beschermster van de overledene.
Vanaf het Middenrijk, als de nadruk meer komt te liggen op haar zachtaardige eigenschappen, wordt Bastet geassocieerd met een kat.
Aan het eind van het Nieuwe Rijk wordt ze veelal afgebeeld als een vrouw met een kattenhoofd,
meestal met een sistrum dit is een muziekinstrument in haar rechterhand en in haar linkerhand een mandje of soms een aegis van de godin Sechmet. Een aegis is een amulet in de vorm van een hoofd van een godheid in combinatie met een brede kraag.
De aegis van Sechmet vertoont de kop van een leeuwin waarop een zonneschijf met een cobra rust.
Ook wordt ze vaak afgebeeld als een kat met een stel kittens aan haar voeten.
Hierdoor kreeg ze de rol als beschermer van het moederschap en zwangere vrouwen. De populariteit van Bastet bereikt een hoogtepunt in de Late Tijd en de Grieks-Romeinse Periode.
BUBASTIS
de Bubastis diende als de hoofdstad van de nome van Am-Khent, de Bubastite nome, de 18e nome van Beneden-Egypte.
Bubastis lag ten zuidwesten van Tanis, aan de oostkant van de Pelusiac tak van de Nijl.
De naam en de stad Bubastis werden toegewezen aan de Calasirische divisie van de Egyptische oorlogskaste.
Het werd een koninklijke residentie nadat Shoshenk I,
de eerste heerser en stichter van de 22e dynastie, in 943 voor Chr. koning werd.
Bubastis was op zijn hoogtepunt tijdens deze dynastie en de 23 ste dynastie. Het daalde na de verovering door Cambyses II in 525 voor Chr.,
wat het einde inluidde van de 26e Saite-dynastie en het begin van het Achaemenidische rijk.
Ook de heilige familie is hier in Bubastis geweest het was hun 2de stop in Egypte tijdens de oogstmaand Pashons van de oude Egyptische kalender,
die overeenkomt met mei en een paar dagen van juni van de Gregoriaanse kalender,
volgens de Koptische kerk. Zij zouden hebben gezten bij de waterput die bij de tempel stond en Jesus zou hier zijn moeder om water hebben gevraagd.
DE TEMPEL VAN BASTET IN BUBASTIS
Het was de hoofdstad van zijn eigen nome, gelegen langs de rivier de Nijl in de Delta-regio van Beneden-Egypte,
en opmerkelijk als een centrum van aanbidding voor de katachtige godin Bastet, en daarom de belangrijkste bewaarplaats in Egypte van mummies van katten.
De ruïnes bevinden zich in de buitenwijken van de moderne stad Zagazig.
De naam van Bubastis in het Egyptisch is conventioneel uitgesproken als Per-Bast.
Het is een samenstelling van het Egyptische pr “huis” en de naam van de godin Bastet;
dus de uitdrukking betekent “Huis van Bast”. Bubastis diende als de hoofdstad van de nome van Am-Khent, de Bubastite nome,
de 18e nome van Beneden-Egypte. Bubastis lag ten zuidwesten van Tanis, aan de oostkant van de Pelusiac-tak van de Nijl. De tempel van Bubastis wordt het meest verweven me de 22ste Lybische dynastie.
Hoewel er in de tijd van de Prehistorie en de predynastie wel al activiteit op de site is geweest zijn erg geen resten gevonden van een dorp uit deze tijd wel is er in de noordelijke punt een heel vroeg graf uit de pre-dynastieke tijd gevonden.
In het oude- rijk komt er maar beweging, en in 1970 zijn er resten gevonden van een klein heiligdom/administratief structuur uit die tijd.
De broer van Koning Cheops, Prins Nefermaat die zijn graf in Medum nr.16 heeft wat bekend is door het relief met de ganzen nu in het Cairo museum. Hij was een Prieser van de Godin Bastet.
Nefermaat had zeker 15 kinderen waaronder de latere bekende vizier/architect Hemiunu van de grote piramide van zijn oom Cheops. bekend van zijn grote mastaba 4000 en zijn beeld in het museum van Hildesheim Duitsland
Later in de 6e dynastie zijn er Ka-kapellen gebouwd door de Koningen Teti en Pepi I.
Later is de site onderzocht door Manfred Bietak van de unuversiteit uit Wenen Oostenrijk. En hij vond resten van een structuur uit de tijd van het middenrijk.
Tell-Bast, werd een koninklijke residentie nadat Sjosjenq I, de eerste heerser en stichter van de 22e dynastie, koning werd in 943 vChr.
Bubastis was op zijn hoogtepunt tijdens deze dynastie en de 23e. Het daalde na de verovering door Cambyses II in 525 vChr., wat het einde inluidde van de 26e Saite-dynastie en het begin van het Achaemenidische rijk
De tweeëntwintigste dynastie van Egyptische monarchen bestond uit negen, of, volgens Eusebius uit drie Bubastitische koningen, en tijdens hun regering was de stad een van de belangrijkste plaatsen in de Delta.
Onmiddellijk ten zuiden van Bubastis waren de stukken land waarmee Psamtik I de diensten van zijn Ionische en Carische huurlingen beloonde;
en aan de noordkant van de stad begon het kanaal dat koning Necho II begon maar nooit heeft afgemaakt om de Nijl en de Rode Zee te verbinden.
Nadat Bubastis door de Perzen was ingenomen, werden de muren ervan ontmanteld.
Vanaf deze periode nam het geleidelijk af, hoewel het voorkomt in kerkelijke annalen onder de bisschoppelijke gebieden van de provincie Augustamnica Secunda.
Er bestaan bubastitische munten uit het Hadrianus tijdperk
De noordelijk punt is nu geheel overbouwd met de huizen van het moderne Zagazig , maar Naville hier tijdens zijn onderzoekingen voor de EEF/EES een grote begraafplaats voor de katten gevonden.
De katten die waren overleden werden na balseming hier begraven.
Ten zuiden van deze begraafplaats zijn de Ka-kapellen van de Koningen Teti en Pepi I uit de 6e dynastie.
Ten oosten van de kapellen liggen de graven vanuit het Oude-rijk tot aan de Rammesiedische tijd. En nog niet zolang geleden is er ook een paleis uit het midden-rijk gevonden.
En ten zuiden van het paleis liggen de resten van de tempel van de Godin Bastet. De staat van de tempel is niet gedaan door geweld van mensen, maar is gekomen door aardbevingen. Er is bekend dat er in 27 v. Chr.
Een aardbeving is geweest en dat er toen in ieder geval andere gebouwen zijn beschadigd.
Hierna volgt de beschrijving die Herodotus geeft van Bubastis,
zoals deze verscheen kort na de periode van de Perzische invasie, 525 v.Chr.,
En Hamilton merkt op dat het plan van de ruïnes opmerkelijk de nauw keurigheid van deze historische ooggetuige garandeert
Tempels zijn er ruimer en duurder dan die van Bubastis, maar geen enkele is zo aangenaam om te zien. Het is op de volgende manier. Behalve bij de ingang, is het omgeven door water.
De tempels in Bubastis zijn duurdere en ruimer opgezet dan gebruikelijk wasin Egypte.
De tempel ligt in het midden van 2 kanalen dit zijn vertakkingen van de rivier. Maar geen van de kanalen vermengen zich met elkaar. Elk kanaal is dertig meter breed en langs de oevers staan bomen.
De propylaea zijn 609.60 cm hoog en zijn versierd met sculpturen van 274.33 cm hoog, en van uitstekend vakmanschap. De tempel die in het midden van de stad staat,
wordt van alle kanten bekeken terwijl je rondloopt; en dit komt doordat de stad is opgetrokken, terwijl de tempel zelf niet is verplaatst, maar op zijn oorspronkelijke plaats is blijven staan. Rondom de tempel gaat een muur,
versierd met sculpturen. Binnen de omheining is een bos van hoge bomen, geplant rond een groot gebouw waarin de beeltenis van Bast is.
De vorm van die tempel is vierkant, waarbij elke zijde een stadion lang is.
In het verlengde van de ingang is een stenen weg van ongeveer drie stadia lang, die oostwaarts leidt door de openbare markt.
De weg is ongeveer 120 meter breed en wordt geflankeerd door buitengewoon hoge bomen. Het leidt naar de tempel van Hermes.
Er zijn in de tempel vele Ramesiede inscripties gevonden,
maar het grootste deel is toch uit de 3e tussentijd de 21ste en 22ste dynastie.
Vooral de Lybische Koningen van de 22e dynastie hebben er veel aan gebouwd.
Koning Osorkon II heeft er een grote festivalhal laten bouwen voor zijn Heb-Set festival.
Bubastis was een centrum van aanbidding voor de katachtige godin Bastet,
ook wel Bubastis genoemd naar de stad, die de Grieken identificeerden met Artemis.
De kat was het heiligedier van Bast, die wordt afgebeeld met de kop van een kat of een leeuwin en vaak de godheid Ptah vergezelt in monumentale inscripties.
Er zijn vele graven gevonden in Bubastis die vol lagen met kattenmummies.
De meest opvallende kenmerken van de stad en nome van Bubastis waren het orakel van Bast,
de prachtige tempel van die godin en de jaarlijkse processie ter ere van haar.
Het orakel won aan populariteit en belang na de toestroom van Griekse kolonisten in de Delta, aangezien de identificatie van Bast met Artemis zowel inheemse Egyptenaren als buitenlanders tot haar heiligdom aantrok.
Ook werd hier jaarlijks een enorm feest gehouden waar duizenden pelgrimgangers naar toe kwamen en waar meer wijn werd gedronken dan in het gehele jaar.
Het feest werd gehouden omdat volgens de myte de godin Bastet terug kwam op haar bark van een zelfopgelegde ballingschap in Nubië.
Het festival van Bubastis was het meest vreugdevolle en prachtige van allemaal op de Egyptische kalender, zoals beschreven door Herodotus.
Binnenvaartschepen en rivierschepen van elke soort, gevuld met mannen en vrouwen, dreven ontspannen de Nijl af. De mannen speelden op pijpen van lotus. de vrouwen op cimbalen en tamboerijnen, en die geen instrumenten hadden,
begeleidden de muziek met handgeklap en dansen, en andere vreugdevolle gebaren.
Zo deden ze toen ze op de rivier waren: maar toen ze bij een stad aan de oevers kwamen, werden de schepen vastgemaakt en de pelgrims gingen van boord,
en de vrouwen zongen, bespotten speels de vrouwen van die stad en gooiden hun kleren over hun hoofd.
Toen ze Bubastis bereikten, hielden ze een wonderbaarlijk plechtig feest: en er werd in die dagen meer wijn van de druif gedronken dan in de rest van het jaar.
Dat was de manier van dit feest: en er wordt gezegd dat er maar liefst zevenhonderdduizend pelgrims tegelijkertijd het feest van Bast vieren.
Edouard Naville egyptoloog uit Zwitserland, Genevé was door de EEF/EES in dienst genome nom gebieden in Egypte te bezoeken en grote blokken naar het British museum te sturen .
Zo kwam hij in Bubastis in 1887 daar is begonnen met het gebied te onderzoeken
het intrigeerde hem zoveel dat hij is gebleven tot 1890 en helaas blokken naar het British heeft gestuurd maar ook andere spullen heeft gevonden.
In September 1906 was men bezig om de spoorlijn aan te leggen en vonden mannen die daar werken de eerste zilver/goud schat.
Deze schat bleek vlak naast de oude Ka-kapel van Koning Pepi I te liggen.
Maar er was iets vreemds alle opjecten lagen geordend naastelkaar en waren vaak oud of gebroken. Waarschijnlijk was hier een werkplaats van goudsmeden en deze opjecten lagen klaar om omgesmolten te worden en weer opnieuw te worden gebruikt.
Uit deze eerste goud/zilverschat ontdekking zijn er al verschillende opjecten in het Met.museum terecht gekomen. Waaronder een prachtige zilveren drinkvaas met een gouden band langs de hals.
Hij was gebroken. Maar gelukkig hadden de mannen die daar werkten geen kans gehad om hem om te smelten.
Want de gouden rand is bijzonder en prachtig. Het stelt het hoofd van de godin Hathor voor en aan beide zijden staan twee katjes.
Maar in dit geval zijn het geen huiskatjes maar kleine leeuwen welpjes een verwijzing naar de godin Sechmet. De vaas stamt stamt uit de tijd van Ramses II of direct daarna.
In 1907 schreef C. C. Edgar het volgende hij was de Hoofdinspecteur van Oudheden voor de Delta.
“Op die dag gebeurde het dat enkele werklieden, die de grond naast de tijdelijke spoorlijn aan het egaliseren waren, plotseling een begraven schat. Het verhaal gaat dat ze stilletjes wat aarde over de plek schuifelden om niet de aandacht van de bewakers te trekken en van andere arbeiders,
en ’s nachts terugkerend naar de tell, groeven en verdeelden de buit. ’s Morgens waren er in Zagazig geruchten, niet veel overdreven zoals later bleek, over een grote ontdekking van gouden en zilveren vazen.
Op de site staan ook nog restanten van de zuilen die behoren tot de kapel van koning Pepi I.
Bij nader onderzoek onder de kapel was er een grote verrassing, want de kapel is gebouwd over een veel oudere tempel uit de 3e dynastie,helemaal aan het begin van het oude-rijk.
Het graf van de vizier Iuty uit het nieuwe-rijk werd in december 1964 ontdekt in de “begraafplaatsvoor de edelen” van Bubastis door de Egyptische archeoloog Shafik Farid. Maar deze begraafplaats moet nog verder onderzocht worden.
Sinds 2008 voert het Duits-Egyptische “Tell Basta Project” opgravingen uit in Bubastis. Eerder, in maart 2004, werd in de stad een goed bewaard gebleven exemplaar van het decreet van Canopus ontdekt.
KATTENBEGRAAFPLAATSEN
Het was tijdens de 22e dynastie van Egypte (ca. 945 v. Chr.) dat enorme kattenbegraafplaatsen werden aangelegd, niet alleen in Bubastis maar ook in Sakkara, Thebe, en, tijdens de Perzische periode,
in Beni-Hasan. Rondom deze begraafplaatsen waren faciliteiten die votiefvoorwerpen zoals dit bronzen beeld produceerden om aan de gelovigen te verkopen
De redenen achter deze enorme industrie kunnen echter minder dan vroom zijn geweest.
Dat het fenomeen dierenmummies massaal begon op te duiken tijdens de Late Periode toen tempels in Egypte gedwongen werden te privatiseren.
De staat had de stempels altijd gesteund, en datwas nu afgelopen en de priesters manieren moesten vinden om zichzelf te financieren. Dit begint als er een enorme hoeveelheid ‘votive’ objecten, zoals dierenmummies,
dierenkisten en bronzen beelden, die allemaal worden geproduceerd door tempels, en verkocht door de tempels.
